img
Innowasiýa maglumat merkezi
Milli maglumat merkezleriniň wezipelerini
amala aşyrýan ygtyýarly edara
Täzelikler Makalalar Çäreler

DÜNÝÄNIŇ IŇ KYN DILLERI: ÖWRENMESI AGYR BOLAN 10 DIL

779

...

Dünýäde öwrenmesi iň agyr diller haýsylar? Gollandiýanyň Dil institutynyň reýtinginde iňlis dilinde gürleýänler üçin iň agyr diller hökmünde hytaý, arap, ýapon, wenger, koreý, fin, bask, nawaho, island we polýak dilleri görkezilýär.

Hytaý dili

Häzirki zaman hytaý dilinde 87 müň simwol bar, onda her setir möhüm ähmiýete eýedir. Bir ieroglif birnäçe sesi, sözi ýa-da sözlemi aňladyp bilýär. Diliň fonetik ulgamynda 4 äheň we köp sanly gomofon bar. Ähli inçelikleri bilmezden, grafiki şekillendirilen zady dogry okap we düşünip bilmersiňiz.

Arap dili

Arap dili hem aňsat däl. Ondaky harplar sagdan çepe ýazylýar. Bir harpyň sözdäki ýerleşişine baglylykda 4-e çenli orfografiýa görnüşi bolup biler we ses 4 äheňe eýedir. Harpda çekimli sesler asla görkezilmeýär, kiçi harplar ýok, kede çyzyk üçin sözi bozup bilmersiňiz.

Ýapon dili

Üç ABC okuwy çylşyrymlaşdyrýar. Birinjisi, kanji nyşanlary ulanýar. Iň azyndan 2 müň eseri ýatda saklamaly bolarsyňyz we bu ýerde mnemonika kömek etmez. Ikinji elipbiý, hiragana, ýapon sözleri üçin. Üçünjisi, katakana, karz alanlar üçin.

Wenger dili

Wenger sözleriniň takmynan 30 %-i özboluşlydyr. Bu ýerde 35 hadysa bar bolup, goşulmany üýtgetmek arkaly aňladylýar. Bir sözde 10-a çenli goşulma bar, şonuň üçin gaty uzyn bolup biler. Guttural çekimli sesleriň kyn aýdylyşy wenger okuwçysyny ýerli ilatdan tapawutlandyrar. Şeýle hem dil köp sanly düzgünler we aňlatma manylary bilen tapawutlanýar.

Koreý dili

Koreý dilinde hem ýapon dilinde bolşy ýaly, dürli stil arkaly söhbetdeşiňize hormat goýmak möhümdir. Koreýlerde bu stilleriň 7-si bar: gaty resmi, mylakatly, häzirki zaman mylakatly, bitarap, ýönekeý gepleşik, maşgala. Işligiň sözlemdäki gutarmagy stile baglydyr.

Fin dili

Fin dil logiki dil, ýöne güýçli grammatika gatlagyna eýedir. Her bir düzgün matematiki formula ýaly bilinmelidir. Bagtymyza bu düzgünde kadadan çykmalar az. Atlaryň 15 hadysasy bar we jynsy ýok. Sözlemler az, sözleri esasan soňlaryny üýtgetmek bilen baglanyşdyrýarlar. Finler gaty çalt gürleýärler, şonuň üçin olaryň sözlerini gulak bilen duýmak kyn. Dialektleriň köpdügini ýatdan çykarmaň.

Bask dili

Dil sözlüginde takmynan 500 müňe ýakyn söz bardyr. Ulgamda 24 ýagdaý bar. Sözlemdäki sözler soňuny üýtgetmek bilen baglanyşdyrylýar. Diliň çylşyrymlylygy sebäpli, amerikalylar ony Ikinji jahan urşy döwründe maglumatlary geçirmek üçin ulanypdyrlar.

Nawaho dili

Nawaho – Atabaskan dili bolup, Nawaho hindileriniň ene dilidir. ABŞ-nyň günorta-günbatarynda (Arizona, Ahuta, Nýu-Meksiko) ýaşaýan takmynan 170 müň adam şu dilde gürleýär. Bu dil uruşlar arkaly synagdan geçdi. Ikinji jahan urşy döwründe radio arkaly habar ibermegiň kody boldy. Radio operatorlary bu dile düşünýärler we teksti çalt çözüp bilýärdiler. Ýaponlar açary tapyp bilmediler. Şol döwürde bu diliň sözlügi ýa-da grammatikasy ýokdy. Nawaho iňlis diliniň tersi diýilýär. Onda 50 çekimli ses, ýazgyda görkezilen heňler we başga-da köp aýratynlyklar bar.

Island dili

Sözler 70-e çenli görnüşe eýe bolup biler. Häzirki zaman düşünjeleri üçin täze sözler hem arhaik aýratynlyklara uýgunlaşdyryldy. Köp Islandiýa fonemalary asyl we iňlis dilinde ýok. Ses ýazgylary islandiýalylar bilen aragatnaşyk dogry aýdylyşy öwrenmäge kömek eder.

Polýak dili

Ene diliňiz slawýan dil toparyna degişli bolsa, polýak dilini özleşdirmek kyn däl. Emma iňlis dilinde gürleýänler üçin hakykatdanam kyn. Şonuň üçin futbolkalarda «Polýak dilini bilýärin» ýaly ýarym degişme ýazgylar goýulýar. Bu ýerde super güýjüňiz näme? Polýak dilinde ýazuw fonetikasydyr (eşidenlerimizi ýazýarys), ýöne gaty aýdylýan sesler bar. Şeýle hem ýatda saklamaly manysyz pikirler bar. Käwagt düzgünleriň özlerinden has köp kadadan çykmalar bolýar. Beýleki slawýan dillerindäki sözlere meňzeýän, ýöne tersini ýa-da düýbünden başga bir zady aňladýan duzak sözleri bolsa bu dili öwrenýänleri bulaşdyrýar.